Wiecie, jaki dzisiaj mamy dzień? Środę, 25 września. Ale to nie jest zwykła środa! To pierwszy dzień, w którym zaczynają obowiązywać przepisy ustawy o ochronie sygnalistów. Czy twoja firma zdążyła dostosować się do nowych regulacji?
Nie? Tylko bez paniki – na początek sprawdźmy, jakie kroki przewidział w takim przypadku ustawodawca! Za niewprowadzenie procedury ochrony sygnalistów ustawodawca przewidział karę grzywny, ale to nie wszystkie sankcje przewidziane ustawą.
- Utrudnianie dokonania zgłoszenia przez sygnalistę może skutkować nie tylko grzywną, lecz także karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku.
- Z kolei dokonywanie działań odwetowych wobec sygnalisty jest zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat.
- Ujawnienie tożsamości sygnalisty jest zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Ale jest też „druga strona medalu” – sygnalista, który świadomie dokonuje fałszywego zgłoszenia, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło, może zostać ukarany grzywną, ograniczeniem wolności, a nawet dwoma latami pozbawienia wolności.
Zatrzymajmy się na chwilę przy zgłaszaniu nieprawidłowości przez sygnalistę. Ustawa daje pracownikom trzy różne ścieżki:
Zgłoszenie wewnętrzne
Pracodawcy muszą wdrożyć procedury umożliwiające pracownikom i współpracownikom zgłaszanie nieprawidłowości i reagować na takie zgłoszenia. To najważniejszy kanał dla pracodawców, ponieważ pozwala na wychwycenie i rozwiązanie problemu wewnątrz organizacji.
Zgłoszenie zewnętrzne
Sygnalista może również zgłosić naruszenia do Rzecznika Praw Obywatelskich albo organu publicznego. Pominięcie wewnętrznych procedur nie pozbawia sygnalisty ochrony prawnej. Sygnalista jest chroniony niezależnie od tego, czy najpierw zgłosił problem wewnętrznie w firmie, czy od razu do odpowiedniego organu publicznego.
Ujawnienie publiczne
To najdalej idąca forma zgłoszenia, polegająca na przekazaniu informacji o nieprawidłowościach na przykład za pośrednictwem mediów. Ta forma zgłoszenia stosowana jest w przypadkach, gdy inne kanały zawiodły. Jeśli sygnalista ujawni informacje publicznie, nie spełniając wymogów określonych w ustawie, nie będzie objęty jej ochroną. Co więcej, może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej.
Potrzebujesz pomocy we wdrożeniu procedur umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości w twojej firmie? Skontaktuj się z CK LEGAL!