Artykuł

Podatkowy koszmar anulowania akcji

Anulowanie akcji Nova KBM, a wcześniej CEDC budzi emocje nie tylko z powodu niespodziewanej utraty własności. Utratę akcji można różnie uzasadniać i racjonalizować. Jednak trudno racjonalnie uzasadnić polskie regulacje podatkowe, które mają zastosowanie w tym zakresie. Akcjonariusz bezpowrotnie traci własność anulowanych akcji, bez żadnej rekompensaty. Akcje są anulowane, czyli po prostu znikają wprost z majątku akcjonariusza. Nie dochodzi przy tym do żadnego transferu prawa majątkowego, jakim jest akcja do majątku innej osoby. Akcjonariusz nie zbywa akcji i nikt jej nie nabywa. Akcja zostaje unicestwiona, a akcjonariusz nie otrzymuje nic w zamian. Nieubłagane przepisy podatkowe Inwestor poniósł wydatek na nabycie albo objęcie akcji, gdyż zapłacił cenę sprzedaży lub cenę emisyjną i poniósł inne koszty związane z transakcją (np. opłaty maklerskie). W momencie ich ponoszenia takie wydatki nie są podatkowymi kosztami uzyskania przychodów. Wydane na akcje środki nie obniżają w żaden sposób obciążeń podatkowych inwestora. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania

Dowiedz się więcej

Anulowanie akcji Nova KBM, a wcześniej CEDC budzi emocje nie tylko z powodu niespodziewanej utraty własności. Utratę akcji można różnie uzasadniać i racjonalizować. Jednak trudno racjonalnie uzasadnić polskie regulacje podatkowe, które mają zastosowanie w tym zakresie. Akcjonariusz bezpowrotnie traci własność anulowanych akcji, bez żadnej rekompensaty. Akcje są anulowane, czyli po prostu znikają wprost z majątku akcjonariusza. Nie dochodzi przy tym do żadnego transferu prawa majątkowego, jakim jest akcja do majątku innej osoby. Akcjonariusz nie zbywa akcji i nikt jej nie nabywa. Akcja zostaje unicestwiona, a akcjonariusz nie otrzymuje nic w zamian.

caperucita y el loboNieubłagane przepisy podatkowe

Inwestor poniósł wydatek na nabycie albo objęcie akcji, gdyż zapłacił cenę sprzedaży lub cenę emisyjną i poniósł inne koszty związane z transakcją (np. opłaty maklerskie). W momencie ich ponoszenia takie wydatki nie są podatkowymi kosztami uzyskania przychodów. Wydane na akcje środki nie obniżają w żaden sposób obciążeń podatkowych inwestora. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu dopiero w wypadku odpłatnego zbycia akcji. Możliwe jest więc uznanie takich wydatków za koszt uzyskania przychodu dopiero gdy akcjonariusz zbędzie akcje i to odpłatnie, czyli uzyskując za to od nabywcy jakiekolwiek środki (choćby symboliczny 1 grosz). Uznanie wydatków na nabycie lub objęcie akcji za koszt podatkowy jest więc możliwe, gdy spełnione są dwa warunki: (1) akcjonariusz zbył akcje, (2) akcjonariusz uzyskał środki z tytułu zbycia akcji (odpłatność). Można powiedzieć, że gdy nie ma przychodów nie ma strat podatkowych.

Stosując opisane regulacje dochodzi się do wniosku, że akcjonariusz, którego akcje zostały anulowane nie może uznać za koszty podatkowe wydatków na nabycie (objęcie) tych akcji, bo nie zbył ich odpłatnie. Przepisy są nieubłagane dla akcjonariusza. Ani nie zbył akcji, ani nic nie uzyskał. Nie ma przychodu, nie ma kosztu jego uzyskania, nie ma straty. Nie ma sprawy.

A może bardziej kreatywnie ?

Rozliczenie strat podatkowych z anulowania akcji wymagałoby odejścia od literalnej wykładni przepisów podatkowych i zastosowanie wykładni celowościowej. Już samo takie stwierdzenie budzi zwykle (co najmniej) okrzyki oburzenia u podatkowców, a szczególnie u urzędników skarbowych. Moim zdaniem jednak zaprzeczenie możliwości wykładni celowościowej przepisów podatkowych nie zawsze jest uzasadnione. Twierdzenie o konieczności ścisłej i literalnej interpretacji przepisów podatkowych jest oparte o konstytucyjny nakaz ustawowego określania obowiązków do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych. Podatki mogą być nakładane tylko na podstawie ustawowej, w sposób wyraźny i jednoznaczny. Równocześnie nie możemy zapominać, że podstawą ustroju gospodarczego Polski jest wolność działalności gospodarczej. Wyjątkiem od tej zasady jest wszelakie opodatkowanie. Zasadą jest więc wolność od obciążeń nakładanych przez Państwo. Opodatkowanie zawsze jest wyjątkiem od zasady wolności działalności gospodarczej. Skoro tak, to przepisy podatkowe, czyli te nakładające ciężary podatkowe muszą być interpretowane ściśle. Równocześnie wszelkie zwolnienia, ulgi i wyłączenia od opodatkowania są więc wyjątkami od wyjątków. W tym katalogu mieszczą się również przepisy, które pozwalają na uznawanie pewnych wydatków za podatkowe koszty uzyskania przychodów. Ich skutek jest bowiem dokładnie taki sam. Prowadzą one do przywrócenia pożądanego przez Konstytucję stanu swobody gospodarczej, co nakazuje ich szeroką interpretację.

Anulowanie akcji nie jest znane polskiemu porządkowi prawnemu. Nie istnieje w polskim prawie nawet instytucja podobna. Otwarte pozostaje pytanie, czy jest to wystarczające uzasadnienie do zastosowania powyższej libertyńskiej wykładni przepisów podatkowych i twierdzenia, że nieodpłatne anulowanie akcji dla potrzeb podatkowych może być uznane za ich odpłatne zbycie ?

Podziel się z wiedzą z innymi

Share on twitter
Udostępnij
Share on facebook
Udostępnij
Share on linkedin
Udostępnij

Podobne artykuły

Komentarze

7 odpowiedzi

  1. Skoro anulowanie akcji nie jest znane polskiemu porządkowi prawnemu, to jak wytłumaczyć taką operację wykonaną przez KDPW? Akcje zakupione na GPW a anulowane przez amerykański sąd (w dodatku bez prawomocnego wyroku). Czy to nie bezprawie?

    1. Zarówno Nova KBM, jak i CEDC to spółki zagraniczne, których systemy prawne przewidują możliwość anulowania akcji. KDPW jedynie wykonuje czynności depozytowe umożliwiające obrót akcjami spółek zagranicznych na warszawskiej giełdzie. Po otrzymaniu odpowiednich dokumentów o anulowania akcji spółki zagranicznej, na ich podstawie zniosło zapisy w prowadzonej przez siebie ewidencji. To tylko skutek operacji przeprowadzonej wobec zagranicznych spółek, na podstawie tamtejszego prawa. Operacja te są zgodne z miejscowym prawem (w przypadku Nova KBM istnieje jeszcze możliwość zakwestionowania tych przepisów przez słoweński Trybunał Konstytucyjny; póki co przepisy o anulowaniu akcji jeszcze istnieją).
      Anulowanie akcji spółki zagranicznej ma jednak skutek podatkowy dla polskiego podatnika, byłego już akcjonariusza takiej spółki. Anulowanie akcji podlega prawu obcemu, ale jego skutki podatkowe dla polskiego podatnika podlegają prawu polskiemu.

      1. A czy jest możliwe , że np spolka CEDC naruszyla plan reorganizacji nie splacila wyzszej rangi menedzera z wierzytelnosc co mial w umowie z nia i tym samym nie spelnila warunkow planu i sad moze uchylic taki plan , ktory wczesniej zakceptowal???? Zna Pan moze takie przypadki????

  2. Niestety nie mam szczegółowej wiedzy dotyczącej amerykańskich procedur restrukturyzacyjnych. Jednak opisana przez Pana sytuacja nie wydaje się prawdopodobna. Proszę zwrócić uwagę, że Plan Reorganizacji CEDC był jednorazową transakcją, która została już w całości wykonana. Część długów spłacono, część umorzono, a wierzycielom wydano nowe obligacje, ponadto dotychczasowe akcje anulowano, a wyemitowano nowe. Transakcja została zaakceptowana przez wierzycieli, sąd upadłościowy i zrealizowana. Restrukturyzacja została dokonana. Logika takiej transakcji odbiega od tego co przeprowadza się w Polsce, gdzie układ najczęściej polega na redukcji długu i rozłożeniu pozostałej części na raty. Dopiero ze spłatą ostatniej raty można mówić o wykonaniu układu. W przypadku CEDC restrukturyzacja została wykonana przez opisane zmiany (m.in. wydanie nowych obligacji). Ich spłata nie jest już częścią Planu Reorganizacji.
    Dlatego moim zdaniem nie ma co liczyć na uchylenie Plan Reorganizacji i „wskrzeszenie” anulowanych akcji.

  3. Dziękuje za wpis , a jak Pan rozumie to ukazalo sie miesiac temu tekst pochodzi z https://www.law360.com/articles/499424 Tlumaczenie przez google
    Law360 , Nowy Jork ( 08 stycznia 2014 , 14:37 ET ) -były dyrektor operacyjny upadłego dystrybutora wódki Central European Distribution Corp trafić do firmy z garnitur przeciwnik w Delaware sąd upadłościowy Wtorek, mówiąc,firma wciąż zawdzięcza go ponad 1 milion dolarów odprawy i magazynie .
    Evangelos Evangelou w Warszawie, złożyła skargę na naruszenie umowy z firmą , opartego nadal mu zawdzięcza 106.391 dolarów wraz z odsetkami za jego zakończenie po zmianie własności firmy ręce , wraz z 1.094.286 dolarów plus odsetki do wartości ograniczonych praw do akcji , że odbyło kiedy odpuścić.
    ” Pan Evangelou nie została uiszczona w pełnej wysokości swoich niezabezpieczonych wierzytelności,wymagane przez plan , „skarga mówi .
    Evangelou , który rozpoczął pracę w CEDC w 2004 roku , stał się dyrektor ds. operacyjnych w 2011 roku. On także został mianowany wiceprezes i dyrektor operacyjny spółki zależnej , Carey Agri International Poland , według skargi .
    Zgodnie z warunkami umowy o pracę , Evangelou był uprawniony do płatności zryczałtowanej ściekowego w przypadku zmiany kontroli nad spółką .
    Kiedy rosyjski miliarder Roustam Tariko przejęła firmę w grudniu 2012 roku , Evangelou została rozwiązana .
    Od tego czasu , CEDC nie płacić byłego oficerapełna 500,141 dolarów jest spowodowane jego umowy o pracę na mocy ,skarga mówi .
    Podczas Evangelou był zatrudniony w CEDC , on również nabyła kilka ograniczonych praw do akcji na podstawie jego wyników . Posiadał 134.792 akcji na dzień 31 grudnia 2012 , według skargi .
    Z pisma podpisanego porozumienia , gdy Evangelou opuścił firmę , CEDC zgodziła się rozliczyć z nim w odniesieniu do swoich udziałów , nie później niż 31 stycznia 2013 . Alefirma nigdy nie tak , jak mówi, a on nadal jest winien więcej niż $ 1 milion za wartość tego zasobu .
    Poprzez brak mu zapłacić ,firma jest z naruszeniem przepisu planu reorganizacji , że wszystkie niezabezpieczone wierzytelności być zapłacona w całości , Evangelou powiedział .
    CEDC złożyła wniosek o Rozdział 11 upadłości , wraz z jego dwóch spółek zależnych w dniu 7 kwietnia 2013 r., ofertę więcej niż 1 mld dolarów aktywów i pasywów .
    Plan reorganizacji spółki został zatwierdzony przez sąd w dniu 13 maja , po bezprecedensowej umowy restrukturyzacyjnej , że wyeliminowany 665.200.000 dolarów z jej około 1,7 miliard dolarów długu i uratował firmę przed zmuszony do likwidacji w Polsce , gdzie jest siedzibą , i Rosja , Węgry i Ukraina , gdzie wiele z jego działań są położone.
    CEDC jest reprezentowany przez Skadden ARPS Slate Meagher & Flom LLP .
    Evangelou jest reprezentowany przez Sally E. Veghte i David S. Orła Klehr Harrison Harvey Branzburg LLP .
    W przypadku upadłości jest re: . Central European Distribution Corporation i inni, sprawa nr 13-10738 , w Stanach Zjednoczonych Sądu Upadłościowego dla Okręgu Delaware .

    – Dodatkowa sprawozdawczość Maria Chutchian . Montaż przez Richarda McVay .

    1. Były menadżer próbuje roszczeń wobec CEDC. Spór pozostaje na linii spółka – były dyrektor. Moim zdaniem nie wynika z tego, że nawet możliwe jest odwrócenie transakcji restrukturyzacyjnej. Sformułowanie o naruszeniu Planu Reorganizacji pada, jedynie jako cytat z powoda w kontekście podstawy dochodzonych roszczeń z umowy: „By failing to pay him, the company is in violation of the reorganization plan’s provision that all unsecured claims be paid in full, Evangelou said”. Zgodnie z Planem Reorganizacji takie roszczenia powinny być spłacone bez redukcji.

Możliwość komentowania została wyłączona.